De nooit genoeg gevulde grabbelton

Onder het kopje “Wetenschap en Praktijk” krijgt het nieuwe boek van neocommunist Josef Stiglitz “The Road to Freedom” (publicatie op 23.4.2024) een platform van “Financial Investigator”. Onder de titel “Josef Stiglitz: beeld van overheid is veel te negatief” verscheen op 4 augustus een boekrecensie alias interview. Josef S. is de Nemesis van de libertaire wereld: de eeuwige vijand, die niks anders nastreeft dan de opgeblazen overheid nog groter te maken. S. is adviseur van de US-democraten, verklaard tegenstander en bestrijder van het gedachtegoed van Hayek en Mises, Godfather van lieden als Piketty en Zucman. We besteden in Libertair Perspectief aandacht aan dit artikel omdat het geplaatst is in een Nederlandstalig medium voor pensioenbestuurders en asset managers.

Financial Investigator

Allereerst is de vraag: waar staat “Financial Investigator” eigenlijk voor ? Het blijkt een Nederlandstalig magazine, dat 7 x per jaar verschijnt en kosteloos verspreid wordt via “controlled circulation” onder ruim 7’800 lezers. “ Financial Investigator is the leading magazine on Asset Management and Securities Services for the Dutch Institutional Market.”

De Raad van Advies leest als een who is who in de wereld van de pensioenfonds-bestuurders. Randy Caenen: Nedlloyd Pensioenfonds; Michiel Cleij: Corporate Communications & Media Relations, Asset Management; Evalinda Eelens: Robeco; Jack Julicher: Klimaatcommitment financiële sector; Jacqueline van Leeuwen: FNV pensioenfonds, sectorvoorzitter CDA; Philip Menco: Fortunis adviseurs; Marthe Tuinstra: Shell Asset Management, PGB Pensioendiensten.

De hoofdredacteur is sinds 2021 Baart Koster, die zich op X in politieke zin o.a. uitlaat als anti-Trump, anti-Poetin, pro-“sustainable investing” en pro het stoppen met investeren in olie en gas. Juist, de wind waait uit die wereldvreemde WEF-hoek. De kosteloze lezers, naar uw redacteur aanneemt voornamelijk pensioenfonds-bestuurders en “grote-potten-assetmanagers”, krijgen kosteloos zeven keer per jaar een portie politiek, gesausd met neocommunisme voorgeschoteld, verpakt in een glossy magazine waar consequent een tribe-member op de voorpagina is afgebeeld. Waar zien we zulke egostrelende displays nog meer? Juist ja.

Overigens, er staan in dat blad ook artikelen die vanuit een andere, voor Libertariërs beter verteerbare hoek komen. Zo schreef adjunct-hoofdredacteur Harry Geels een voor onze bubbel lezenswaardige bijdrage onder de titel “Uitdijende overheid bedreiging efficiënte markten”. Waarmee weer eens bewezen is dat een oordeel niet te snel geveld moet worden.

De schrijver van het artikel over het “nieuwste” gedachtegoed van Josef Stiglitz is Joost van Mierlo, een freelance journalist die vanuit Londen politiek-economische issues in de gaten houdt. Hij lijkt overigens ook wel geïnteresseerd te zijn in het Libertarisme, getuige zijn voorliefde om libertaire experimenten te becommentariëren. Zie bijvoorbeeld zijn recensie van het boek “Crack-up Capitalism” van Quinn Slobodian. Hij concludeert daarin dat het falen van libertaire experimenten aantoont “dat het gevaar voor de democratie niet imminent is.” Waarmee aangetoond is dat we ook Joost van Mierlo tot de bubbel kunnen rekenen van mensen die de democratie bedreigd zien. Jammer eigenlijk dat zulke verdedigers niet inzien dat ze feitelijk de rule of the mob aan het verdedigen zijn.

Wat vertelt Joost ons over wat Josef S. ons vertelt?

Het stuk van Joost van Mierlo in Financial Investigator is een bewerkte, Nederlandse transcriptie van een (of meerdere) interview(s) met Josef Stiglitz. Er staat geen bronvermelding bij en ik heb geen Engelstalig origineel kunnen vinden, maar ik vermoed dat het een verkorte samenstelling is van uitspraken van S. Of een met behulp van ChatGPT samengesteld stuk. Het gaat eigenlijk niet echt in op de inhoud van het boek, maar reciteert uitspraken van Stiglitz in verschillende contexten. Enkele veelzeggende citaten die voor Libertariërs ronduit provocerend zijn:

“Vrijheid wordt de laatste decennia steeds vaker geassocieerd met een terugtredende overheid. Hoe kijkt u daartegenaan?

• We hebben te maken met een beperkt begrip van vrijheid. Het is alsof de overheid niets goeds kan doen. Maar we profiteren allemaal van regels die de overheid invoert.“

“Het beperken van vrijheden helpt dus bij het realiseren van een vrijere wereld?

• ‘Ja, het is een gedachtegoed dat geleidelijk aan het verdwijnen is. ”

“De meeste kritiek van neoliberalen richt zich op een betuttelende overheid en het recht van mensen om hun bestedingen zelf te bepalen. Wat is daar mis mee?

• Het is gebaseerd op het idee dat mensen hun succes aan zichzelf te danken hebben. De ‘self made man’ zoals we dat in de VS noemen. Maar dat is een waanbeeld”

“En de betuttelende overheid?

• ‘Dat is een veel te negatief beeld van de overheid. Overal worden natuurlijk fouten gemaakt, maar het beeld dat de overheid het probleem is, zoals veel mensen tegenwoordig denken, moet worden veranderd. De overheid is de belangrijkste factor als het gaat om het creëren van economische groei.”

“U noemt voorbeelden in Europa, maar hoe kijkt u aan tegen de situatie in China?

• “China heeft natuurlijk niet te maken gehad met een overdreven invloed van het neoliberale denken. De overheid is er nog altijd dominant in het economische proces. Dat is zeer succesvol gebleken.”

“Hoe beziet u klimaatverandering en de opkomst van AI, de twee waarschijnlijk belangrijkste economische bedreigingen voor de komende decennia?

•  (…) Ik denk dat er meer moet worden gedaan rond CO₂-heffingen om veranderingen tot stand te brengen. Ik denk trouwens dat klimaatverandering niet alleen een bedreiging is, maar dat het ook tal van kansen biedt. Investeringen in een groenere economie zullen tot tal van technologische doorbraken leiden, waar we nu nog geen weet van hebben.”

Libertair Perspectief op fondsbestuurders

Mijn tipgever zei me: dit artikel schreeuwt om een libertair weerwoord. Ik heb echter geen zin om dat nieuwe boek van Josef S. door te lezen en het gedetailleerd te vergelijken met “The Road to Serfdom” van Hayek. Ik heb mijn oordeel geveld over mensen die niet moe worden om van de overheid een grabbelton voor graaiende bestuurders te maken. Ook al zeggen ze dat al dat gestolen geld goed besteed moet worden. Ze impliceren immers dat bestuurders dat veel beter kunnen bepalen dan jij …

Wat mij zorgen baart is dat een selecte groep van mensen die pensioenen van anderen beheren, via zo’n kosteloos medium bestookt worden met politieke ideeën, die overduidelijk de elites van de deep state dienen (Stiglitz is adviseur van de Clintons). Het inmiddels aftandse en achterhaalde WEF-transitie-gezever dient helemaal niet de belangen van de gemiddelde mens. Ik zie hetzelfde gezever terugkomen in jaarverslagen van de grote uitvoerende organen, zoals bij voorbeeld de “zorgkantoren”. De bestuurders houden zich bezig met het promoten van politieke doelstellingen, en verleggen hun focus daarmee weg van hun kerntaken .

Groot geld is grote corruptie.

Zolang pensioen- en verzekeringsgelden en masse verplicht van werkinkomen worden afgeroomd, en zolang er enorme bedragen door weinigen “voor velen” worden beheerd, zolang zullen willige “politieke bestuurders” als vliegen om de stroop heen zwermen. De Libertaire visie op oudedagsvoorziening is: laat het aan ieder werkend mens zelf over hoe hij voor zijn oude dag wil zorgen. Voor het verzekeren geldt dat iedereen de vrijheid heeft om zichzelf tegen de risico’s van het leven te beschermen en zich aan te sluiten bij de organisatie naar keuze. Houd de overheid eruit en vraag het dappere kleermakertje om tegen de vliegen op te treden.

Zolang overheden met “rulings” en beperkende regels de grotere, machtigere, vaak multinationale fondsen bevoordelen boven individuen en kleine, lokale bedrijven, fondsen en verzekeringen, zo lang is het roepen om “social justice” en “tax justice” van mensen als Stiglitz, Piketty, Keynes en Zucman onverdraagbaar sarcasme.