Ieder jaar brengt The Heritage Foundation (een Amerikaans denktank) een lijst van meest vrije economieën uit. De Index of Economic Freedom. Bij ieder land wordt ook een rapport geschreven. De score komt voort uit een aantal vaste gegevens. Er wordt een score van 0 tot 100 gegeven. Vooral de scores van de VS en het Verenigd Koninkrijk vallen in negatieve zin op. Nederland staat 8ste op de lijst, maar ook hier daalt de economische vrijheid flink (-1,5 t.o.v. 2022).
Via deze link Country Rankings: World & Global Economy Rankings on Economic Freedom (heritage.org) kun je zelf bekijken hoe de scores tot stand komen.
Neerwaartse wereldwijde trend in 2023
De wereldeconomie als geheel is “grotendeels onvrij” geworden. De wereldwijde gemiddelde score voor economische vrijheid is gedaald van 60 vorig jaar naar 59,3 – het laagste niveau in de afgelopen twee decennia. Wereldwijd is de ‘fiscale verantwoordelijkheid’ aanzienlijk verslechterd. Stijgende tekorten en stijgende overheidsschulden hebben in veel landen de algehele productiviteitsgroei ondermijnd. Dit leidt uiteindelijk leiden tot economische een terugval in plaats van levendige groei.
Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Nieuw-Zeeland en Australië doen het slechter
Binnen de categorie ‘grotendeels vrij’ is vooral de aanhoudende daling van de Verenigde Staten opmerkelijk. De score van de VS kelderde tot 70,6, het laagste niveau ooit in de geschiedenis van de index. De VS staat nu 25ste op de lijst van meest vrije economieën ter wereld. De belangrijkste factor in de daling van de economische vrijheid van Amerika zijn buitensporige overheidsuitgaven, die hebben geleid tot toenemende tekorten en schuldenlasten. Het Verenigd Koninkrijk heeft ook een aanzienlijke achteruitgang van zijn economische vrijheid geregistreerd en is slechts een “gematigd vrije” economie geworden. Met een score van 69,9 behaalde Groot-Brittannië de laagste score ooit. Er zijn aanzienlijke hervormingen nodig om de Britse economie weer op een solide herstelpad te brengen.
We staan op een kruispunt
Kevin Roberts (voorzitter van de Heritage Foundation) vat het als volgt samen:
‘De wereld en Amerika staan op een kruispunt. Er moet gekozen worden tussen zelfbestuur, menselijke waardigheid en (geordende) vrijheid, of het pad van een economie geleid door de bestuurlijke elite zonder ruimte voor afwijkende meningen of persoonlijke verantwoordelijkheid. Het ene pad leidt naar voorspoed en het andere naar ondergang.’
Nederland scoort ook slechter
Nederland staat in 2023, ondanks alles, op een 8ste plek. Met een score van 78. Dat is 1,5 punten lager dan vorig jaar. Nederland scoort volgens de index hoog op eigendomsrechten, overheidsintegriteit en juridische zekerheid/effectiviteit. Wel geeft het rapport aan dat Nederland ontzettend slecht scoort op het punt van belastingdruk en op overheidsuitgaven (veel overheidsbemoeienis in de economie). Bijna alle aspecten scoren slechter dan vorig jaar.
Netherlands Economy: Population, GDP, Inflation, Business, Trade, FDI, Corruption (heritage.org)
Libertair perspectief op de index
Zo zou de score eruit zien als het aan de LP ligt!
De lijst en index is hier te vinden: Country Rankings: World & Global Economy Rankings on Economic Freedom (heritage.org)