“end poverty in all its forms everywhere” We beginnen hier een serie over de 17 “Sustainable Development Goals” van de Verenigde Naties en het World Economic Forum. We becommentariëren ze vanuit libertair perspectief. Waar we dat nodig vinden, formuleren we alternatieven. We beginnen bij SDG nummer 1: bestrijding van armoede.
Over de spectaculaire verbetering van de armoede in de wereld sinds 1990 als gevolg van vrije marktwerking, nam Libertair Perspectief al een jaar geleden een hoofdartikel op (Paus Franciscus over Armoede en Honger, 19 november 2021):
We publiceerden in dat artikel het klassiek-liberale perspectief, onder woorden gebracht door James Garagnon in Mises Wire van 11.3. 2021.
Als je dat artikel er nog eens op naleest dan zou je kunnen denken dat de Verenigde Naties met haar SDG nummer 1 proberen nog eens over te doen wat de vrije markt allang voor 90% heeft klaargespeeld. Om de resten van het armoedeprobleem nog op te lossen zou vanuit libertair perspectief vooral een radicale afschaffing van belemmerende overheidstaken en -bemoeienis nodig zijn.
De VN, de vereniging van overheden, werken vanuit libertair en klassiek-liberaal perspectief vaak juist belemmerend op de ontplooiing van globale welvaart. Het valt echter van overheden niet te verwachten dat ze zichzelf beknotten of zouden afschaffen. Ook in aanverwante en verbonden organisaties, zoals het WEF, de Wereldbank of het IMF vind je “recepten” die, naar nu blijkt, armoede meer bevorderen dan bestrijden (zie bijvoorbeeld het boek “
De Fiatstandaard” van Saifedean Ammous). Het Libertarisme stelt dat meer economische vrijheid het geneesmiddel is tegen armoede Zie voor de onderbouwing van deze stelling de bronnen** aan het eind van dit artikel
De website van GlobalGoals gaat in de onderbouwing van de goals niet verder als “We all know that we face big challenges in today’s world: poverty, hunger, inequality and climate change are just some of the issues we need to address urgently“. “We all know …”. We zien daarentegen wél professioneel een in elkaar gezette propaganda-campagne die uitblinkt in simplificatie en window-dressing en gericht is op de welvarende populaties van het Westen.
SDG 1 heeft van alles in zich. Het is een doel (“goal)” met 7 subdoelen (“targets”). Laten we eens kijken wat er eigenlijk aan substantieels in zit en deze geconcretiseerde subdoelen nader bekijken. We geven op elk van deze commentaar vanuit ons perspectief, en we sluiten af met een libertair alternatief.
1.1 ERADICATE EXTREME POVERTY
By 2030, eradicate extreme poverty for all people everywhere, currently measured as people living on less than $1.25 a day.
Vrij vertaald:
Tot 2030, uitroeiing van extreme armoede voor alle mensen, overal, op dit moment gemeten als mensen die moeten leven van minder dan $1.25 per dag.
Commentaar:
Dit subdoel is totaal arbitrair. Met 365 miljard dollar per jaar zou je – bij de aanname dat het 10% van de wereldbevolking betreft – alle extreme armoede in de wereld kunnen verhelpen. Dat is 21’500 dollar per inwoner in Nederland, De Nederlandse overheid verbrandt per jaar en per inwoner een groter bedrag!
(zie https://stemlp.nl/blog/2022/10/01/de-minarchistische-miljoenennota/)
Aan het eind van dit artikel leggen we uit waarom er in Nederland veel extreme armoede bestaat, altruïstisch toerisme kun je in Nederland beoefenen. Je hoeft niet naar India te gaan om arme mensen te gaan bekijken.
1.2 REDUCE POVERTY BY AT LEAST 50%
By 2030, reduce at least by half the proportion of men, women and children of all ages living in poverty in all its dimensions according to national definitions.
Vrij vertaald:
Tot 2030, verklein, tenminste met de helft, het aandeel van mannen, vrouwen en kinderen in alle leeftijden die volgens nationale definities in armoede leven.
Commentaar:
Er ontbreekt in de wereldorde van de VN een definitie van wat niet-extreme armoede is. De armoede moet volgens nationale definities worden gehalveerd … Volgens ons is dit subdoel niet meetbaar en een papieren tijger.
1.3 IMPLEMENT SOCIAL PROTECTION SYSTEMS
Implement nationally appropriate social protection systems and measures for all, including floors, and by 2030 achieve substantial coverage of the poor and the vulnerable.
Vrij vertaald:
Implementeer nationaal passende stelsels van sociale zekerheid en maatregelen voor iedereen, inclusief (gedefinieerde) minima, en bereik tegen 2030 een substantiële zekerheid voor armen en kwetsbaren.
Commentaar:
“Systems“. Hier laat de VN zich waarschijnlijk inspireren door de westerse sociaal-democratische stelsels van sociale zekerheid. Het blijken echter juist deze verplichte en bureaucratische stelsels, die in toenemende mate de huishouding van het welvarendste deel van de wereldbevolking onder druk zetten. De LP pleit ervoor om bescherming te zoeken via vrijwillige en onderlinge verzekeringen.
1.4 EQUAL RIGHTS TO OWNERSHIP, BASIC SERVICES, TECHNOLOGY AND ECONOMIC RESOURCES
By 2030, ensure that all men and women, in particular the poor and the vulnerable, have equal rights to economic resources, as well as access to basic services, ownership and control over land and other forms of property, inheritance, natural resources, appropriate new technology and financial services, including microfinance.
Vrij vertaald:
Tegen 2030 ervoor zorgen dat alle mannen en vrouwen, met name de armen en de kwetsbaren, gelijke rechten hebben op economische hulpbronnen, toegang hebben tot basisdiensten, eigendom van en controle over land en andere vormen van eigendom, erfenis, natuurlijke hulpbronnen, passende nieuwe technologie en financiële diensten, waaronder microfinanciering.Commentaar:
Oei oei oei. “Equal rights”-stellingen leiden – in het bijzonder als je er overheden voor nodig hebt om ze te gaan garanderen – naar roofsocialisme. In onze westerse democraturen eigent de overheid zich, samen met haar public-private-partnerships het recht op andermans eigendom toe. Veel Libertariërs denken juist met sympathie aan het herverdelende werk van Ragnar Dänneskjöld, die het door overheden geroofde bezit weer teruggeeft aan de mensen waarvan het was afgenomen en die er productiever mee kunnen omgaan. Haar eigen bestuursrecht stelt de overheid boven alle burgers. “Equal rights” bestaan niet, de overheid heeft altijd meer rechten. De afschaffing van deze rechtsongelijkheid is een voorwaarde om de overheid van haar onrechtmatig verkregen “publieke eigendommen” te kunnen strippen.
1.5 BUILD RESILIENCE TO ENVIRONMENTAL, ECONOMIC AND SOCIAL DISASTERS
By 2030, build the resilience of the poor and those in vulnerable situations and reduce their exposure and vulnerability to climate-related extreme events and other economic, social and environmental shocks and disasters.
Vrij vertaald:
Tegen 2030, realiseer veerkracht van armen en mensen in kwetsbare situaties en verklein hun blootstelling aan – en kwetsbaarheid voor – klimaatgerelateerde extreme gebeurtenissen en andere economische, sociale en ecologische schokken en rampen.
Commentaar:
Ons antwoord: Preppen! Neem verantwoordelijkheid. Ga niet op een vulkaan wonen. Kies geen socialisten om je te vertegenwoordigen. Doe je dat toch, dan kun je wat ons betreft niet rekenen op begrip.
1.6 MOBILIZE RESOURCES TO IMPLEMENT POLICIES TO END POVERTY
Ensure significant mobilization of resources from a variety of sources, including through enhanced development cooperation, in order to provide adequate and predictable means for developing countries, in particular least developed countries, to implement programmes and policies to end poverty in all its dimensions.
Vrij vertaald:
Mobiliseer middelen uit verschillende bronnen, onder meer door versterkte ontwikkelingssamenwerking, om met name de minst ontwikkelde landen, adequate en voorspelbare middelen te verschaffen om programma’s en beleidsmaatregelen uit te voeren om een einde te maken aan armoede in al haar dimensies.
Commentaar:
Mobilisatie, bevolen door overheden betekent vorderen en beslaglegging op middelen, tijd en kennis van haar produktieve burgers. “Enhanced development cooperation” suggereert in deze context een gedwongen samenwerking van arme-landen-regimes met de implementeerders van de regels van systemen uit het Westen die, naar het nu lijkt, hun beste tijd gehad hebben. De indruk bestaat, dat het onbegrip van stadsbewoners voor de perceptie van provincialen zich op wereldwijde schaal herhaalt. “Policies”, “beleid”, is per definitie van boven naar beneden georchestreerd, en dat is meestal strijdig met de elementaire vrijheid om zichzelf te kunnen besturen.
1.7 CREATE PRO-POOR AND GENDER-SENSITIVE POLICY FRAMEWORKS
Create sound policy frameworks at the national, regional and international levels, based on pro-poor and gender-sensitive development strategies, to support accelerated investment in poverty eradication actions.
Vrij vertaald:
Creëer soliede beleidskaders op nationaal, regionaal en internationaal niveau, gebaseerd op pro-poor en gender-sensitieve ontwikkelingsstrategieën, om versnelde investeringen in acties voor armoedebestrijding te ondersteunen.
Commentaar:
Het Libertarisme kent geen negatieve en geen positieve discriminatie. Het vermogen om onderscheid te maken is een natuurlijk gegeven, dat belangrijk is voor het overleven van het individu, van groepen en van de soort. De vrijheid te kiezen met wie je samenwerkt of samenleeft en met wie niet is hiervan afgeleid. Positieve discriminatie van benadeelden is een morele keuze die niet zomaar gedelegeerd kan worden. Normaal gesproken verwacht je er dankbaarheid en vriendschap voor terug, en zeker geen vijandschap. Je maakt een bewuste keuze wie je helpt; daar is niks mis mee. Niemand hoeft een allemansvriend te zijn. In dit verband is de waarschuwing van Thomas Sowell terecht: ”When people get used to preferential treatment, equal treatment seems like discrimination.”
Libertair Perspectief
Al deze subdoelen gaan ervan uit dat er een Acteur is, die voor het bereiken ervan gaat zorgen. Hier worden vooral nationale staten met hun regeringen aangesproken. En met name die, welke “welvarend” zijn. Zij zouden deze morele taak moeten uitvoeren.
Echter, nu zijn de “westerse” samenlevingen zo gestructureerd, dat wanneer een “land” moreel wordt aangesproken, daarmee het gehele collectief van hun belastingbetalers worden aangetapt. Hoe groter de belastingopbrengst in een land, des te lucratiever is het om de morele kaart te spelen. Het hele verhaal over armoede kun je samenvatten als: “jij bent uit morele overwegingen verplicht om iets aan de (extreme) armoede in de wereld te doen, en dat delegeer je dan aan de nationale overheid, die dit dan weer doordelegeert naar de VN en haar NGO’s, die dan jouw geld voor hun geformuleerde doelen gaan gebruiken.”
Voor dit soort oproepen tot “effective altruism” (EA), een term die door het stuitende voorbeeld van Sam Bankman Fried (FTX-débâcle) algemene bekendheid heeft gekregen, zou het Libertarisme een filosofische tegenbeweging kunnen vormen. Immers staat het Libertarisme toe dat je je niet met mensen bezighoudt die geen bedreiging voor je vormen en met wie je je niet vrijwillig zou verenigen. Altruïsme is een zaak van eigen vrije keuze. Dit mag van ons dus nooit “van boven” opgelegd worden.
Nederland maakt deel uit van de “eerste wereld”, de geïndustrialiseerde landen die een hoog welvaartspeil hebben bereikt en de belastingopbrengsten hoog zijn. Dat wil nog niet zeggen dat er in Nederland geen armoede meer zou bestaan. In discussies met sociaal-liberalen, christendemocraten, sociaaldemocraten en socialisten krijg je vaak te maken met termen als “roofkapitalisme” en “egoïsme” om je te dwingen in hun collectivistische narratieven mee te gaan. Het komt er bijna altijd op neer dat er een grote taak voor de overheid is weggelegd om als een soort rechtvaardige vader de welvaart eerlijk te verdelen. Daar mag je je dan niet tegen verzetten want dan zou je een slecht mens zijn. Welnu, in dat soort doorzichtige narratieven geloven Libertariërs evenmin in als in Sinterklaas. De vraag is dan, met welke argumenten kun je – in de Nederlandse context – dit soort exploiterend altruïsme tegemoet treden? Wat is het libertaire antwoord op SDG1 – “no poverty”? Hoe kun je er op een positieve manier op ingaan? Nu dan. Een libertair SDG 1 zou bijvoorbeeld kunnen luiden:
Create Wealth! Generate prosperity in all its forms everywhere
Libertarisme heeft haar focus op wat je kan maken, niet op wat je moet bestrijden. In de kern scheiden onze wegen van het socialisme op de vraag of je van strijd leeft of van vriendschap.
Ter herinnering: de Libertaire Partij heeft drie standpunten geformuleerd, die ingaan op de vergroting van welvaart in Nederland:
1. Koopkracht
De LP wil de koopkracht bevorderen door:
- verlagen van de belastingen met 20%
- een kleine en slagvaardige overheid
- minder bureaucratie en onnodige regelgeving
Zie: https://stemlp.nl/blog/standpunten/koopkracht/
2. Sociale zekerheid
De LP wil de sociale zekerheid bevorderen door:
- Afschaffen van het toeslagencircus
- Invoeren van vlaktaks met hoge belastingvrije voet op basis van de ‘negatieve inkomstenbelasting’
- Een afbetaald eigen huis mogelijk maken
Zie: https://stemlp.nl/blog/standpunten/sociale-zekerheid/
3. Negatieve Inkomstenbelasting
De LP wil het bestaansminimum garanderen door:
- één toeslag voor iedereen onder het bestaansminimum
- vereenvoudiging van lokale en rijksregelingen
- vrijheid om je inkomen naar eigen inzicht te besteden
Zie: https://stemlp.nl/blog/standpunten/negatieve-inkomstenbelasting/
Nota bene: dit laatste standpunt is een zogenaamd “transitiestandpunt”, met het uiteindelijke doel om dit niet uit afgedwongen belastingen, maar uit een vrijwillig verzekeringsmodel te financieren
Een Anarcho-Kapitalistisch perspectief: leven van $0.00 per dag.
Er zijn groepen van mensen die geen dollars nodig hebben om te kunnen leven. Onder de definitie van armoede vallen ook de gemeenschappen die volledig zelfvoorzienend zijn. De Anarcho-Kapitalisten onder de lezers zullen dit het best begrijpen, immers streeft het AK naar de uitwisseling op de agora, de vrije marktplaats. Zonder inmenging van regulerende en belemmerende overheden. Beschermd tegen afperser-bendes, zonder cleptocraten, bureaucraten of lokale heersers wiens macht is gebaseerd op geweld en misschien ook op de macht die Petro-Dollars geven. Anarcho-Kapitalisten streven naar een samenleving zonder dwang en gebruiken de ruilmiddelen die ze onderling overeenkomen, “wettig” of niet. Armen en gebrekkigen worden misschien door hen vrijwillig geholpen omdat daar een tegenwaarde tegenover staat. Dat kunnen ook morele overwegingen zijn. Een AK zal niet ongevraagd in de buidel van zijn naaste tasten om een derde daarmee te helpen. De helper kan ook uit rationele investeringsoverwegingen besluiten om armen helpen. Immers, je zou daardoor een kring van vrienden kunnen scheppen die jou of je dierbaren dan weer in allerlei toekomstige scenario’s kunnen helpen. Dit is het principe van de “onderlinge” verzekering.
Extreme armoede in Nederland
Nederland kent een groot aantal mensen die in extreme armoede leven. Om dat te ontdekken moeten we realiseren dat in het criterium “minder dan 1,25$ per dag” ook de mensen inbegrepen zijn die een negatief inkomen hebben. Ook het interen op gespaard ouderdomsvermogen door inflatie is een negatief inkomen, immers het verkort je levenstijd waarin je voor jezelf kunt opkomen. Het gaat nog verder: schulden kunnen ertoe voeren dat mensen in onhoudbare situaties terecht komen. En daar zie je dan ineens een zeer groot aantal Nederlanders opduiken die, op z’n Limburgs gezegd, “geen nagel meer hebben om aan hun vot te krabben“. In deze extreemste der extreme categorieën tref je de zich suïciderende boeren aan, “toeslagouders” en ondernemers die hun rekeningen niet kunnen betalen. Mensen die in de schuldenval zitten. Afgestudeerden met torenhoge studieschulden, hypotheekbetalers die de regelmatige betalingen voor rente en aflossingen niet meer kunnen opbrengen en hun huis moeten opgeven. Vervolgens komt de staat met de dreiging om hun kinderen af te nemen. Vergeleken met hen zijn mensen in “arme landen”, die nog net wel één dollar per dag te besteden hebben rijkaards. Vanuit hún perspectief gezien is de simplificerende campagne van de VN, van het WEF en alle aangesloten grote concerns één grote en tergende brutaliteit.
Neen, de aanhangers van de “no poverty“-doctrine hebben ongelijk. Het wordt tijd om onze oren en ogen te sluiten voor hun propaganda en dat hun adepten uit leidende posities verdwijnen.
Bronvermelding.
Het (grafisch) materiaal over de SDG’s is afkomstig van de website globalgoals.org. De site is eigendom van Project Everyone, een “UK, not-for-profit (sic!) company, working in partnership with the UN to create and promote the Global Goals campaign“. Hun “Asset License” stipuleert, dat het campagnemateriaal valt onder de Creative Commons licentie “Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-SA 3.0)“. Deze licentie vereist de bronvermelding
Verdere bronnen **:
The Foundational Elements of Prosperity, met commentaar op de SDG’s (klassiek-liberaal, inclusief “law-and-order” gedachtegoed):
https://www.prosperity.com/feed/foundational-elements-prosperity,
Index of economic freedom:
https://www.heritage.org/search?contains=Index%20of%20Economic%20Freedom