De wereldwijde opkomst van Special Economic Zones (SEZ) is misschien wel de belangrijkste trend waar je nog nooit van gehoord hebt. Special Economic Zones zijn geografisch afgebakende gebieden in een land met eigen regels, wetten en belastingen om zo bepaalde industrieën aan te trekken.
De moderne variant is om niet alleen industriële gebieden aan te wijzen als Special Economic Zone, maar juist gewone stedelijke gebieden waar gewoond, gewerkt en gerecreëerd wordt aan te wijzen als Special Economic Zones. Nederland heeft geen Special Economic Zone, Noord-Korea wel.
Kijktip:
Welvaart, welzijn en voorspoed door Special Economic Zones
De Special Economic Zones zijn een succesverhaal op ieder vlak. De resultaten van Special Economic Zones tonen aan dat een zo groot mogelijke economische vrijheid op het gebied van welvaart, welzijn en sociaal-cultureel een succes zijn.
Economische vrijheid en kapitalisme hebben honderden miljoenen mensen uit extreme armoede bevrijd en de leefomstandigheden drastisch verbeterd. De daling van extreme armoede vond plaats tegelijkertijd met een wereldwijde liberalisering van de economie en met de opkomst van Special Economic Zones. China is een goed voorbeeld. Hoewel centraal gepland vanuit de overheid hebben de vele Special Economic Zones en het kopiëren van kapitalistische idealen velen uit extreme armoede bevrijd. Binnen de Special Economic Zones staat de overheid flexibelere regelgeving en lagere belastingen toe.
Oorsprong Special Economic Zones
De voorlopers van Special Economic Zones waren autonome steden. Van Mesopotamië tot vrijsteden in het middeleeuwse Europa en Venetië. De moderne variant van Special Economic Zones begint in 1959 in Shannon, Ierland. Een hub voor vliegverkeer, want vliegtuigen kunnen nog niet in één keer van het vasteland van Europa naar de Verenigde Staten vliegen. Toen door technologische ontwikkelingen Shannon zijn hubfunctie verloor wilde het nieuwe industrie aantrekken om het verlies op te vangen. Dit deed het met speciale gunstige regels voor de nieuwe industrieën. Shannon draagt relatief veel bij het BBP.
In eerste instantie waren Special Economic Zones vooral bedoeld voor het maken, handelen in en transporteren van fysieke goederen. De moderne variant is dat er ook voor diensten Special Economic Zones in het leven zijn geroepen. Dubai heeft Special Economic Zones die speciaal bedoeld zijn voor financiële dienstverleners. Het resultaat daarvan is bekend. Een ongekend succes.
Behandel inwoners en bedrijven als klanten
Een gemeenschappelijke factor die alle Special Economic Zones hebben is het centraal stellen van de behoeftes van de gebruiker. In sommige Special Economic Zones gaat het alleen om bedrijven, maar in de moderne variant gaat het om alle gebruikers van een reguliere stad. Dus ook voor inwoners is er dan plek in een Special Economic Zone. Op Próspera, Honduras kunnen nieuwe bedrijven ieder regelgevingsmodel ter wereld kiezen. Dus je kunt kiezen tussen de set aan regels en belastingen die het beste bij jouw situatie aansluiten. Ook mag je zelf een regelgevingmodel samenstellen. Ook is er een daadwerkelijk vrijwillig contract (Citizen’s contract) tussen de inwoners en de lokale overheid. Er zijn vele steden en Special Economic Zones die volledig privaat beheerd worden, net zoals Próspera.
Special Economic Zones zijn volstrekt libertair
Het hele land als Special Economic Zone aanwijzen is het libertaire ideaal. Voordat het zover is kunnen de afgebakende Special Economic Zones dienen als proeftuinen om de beste regulering, voorwaarden en de consequenties daarvan uit te testen. Veel Special Economic Zones worden ook als proeftuin gebruikt. Niet alleen economisch, ook sociaal-cultureel. Special Economic Zones concurreren met elkaar. Concurrerende landen, gebieden en zones is goed voor de (economische) vrijheid. Als je als persoon of bedrijf in een bepaalde Special Economic Zone niet goed behandeld wordt, ga je naar de andere. Hierdoor moeten Special Economic Zones de gebruiker centraal stellen en in hun behoeften voorzien.
Nederland heeft (noot: als je Aruba, Curaçao en St. Maarten – en misschien de rulings op de Amsterdamse Zuidas – buiten beschouwing laat) geen Special Economic Zones. De trend in Nederland is om alles economisch steeds meer centraal te plannen en ondernemers met meer en meer regels en belastingen op te zadelen. Een goede eerste kandidaat om als Special Economic Zone in Nederland aangewezen te worden zou Brainport Eindhoven zijn. Met ASML en al haar onderleveranciers zou een Special Economic Zone met regels, wetten en belastingen die op maat zijn gesneden voor deze sector Nederland gigantisch veel op kunnen opleveren. De enorme technologische vooruitgang die dan geboekt kan worden zou immens zijn en op wereldwijde schaal een impact hebben. ASML heeft recent al gedreigd om Nederland te verlaten vanwege de hoge regel-en belastingdruk. Voorlopig denkt de overheid nog niet aan een Special Economic Zone. Veelzeggend is dat zelfs Noord-Korea Special Economic Zones kent…
*Documentaire: Zones of Progress: The Past, Present and Future of Special Economic Zones
De documentaire is zeer aan te raden en is via onderstaande link te bekijken (duur 20 minuten):